අවිද්‍යාව, මෝහය නිසා සත්‍යයේ යථාර්ථය නොදන්නා සමාජයේ බොහෝ දෙනා පාපයෙන් අකුසලයෙන් සිත කිළිටි කරගෙන මරණින් පසු සතර අපාගත වෙති.
සිතේ පවතින රාගය, ද්වේෂය, මෝහය හෙවත් රාග බව, ද්වේෂ බව, මෝහ බව යන හේතු නිසා එහි විපාක වශයෙන් නරක, තිරිසන් , ප්‍රේත අසුර යන ජාතිවල ඉපිද අනන්තවත් දුක් විඳිති.
මොරටුවේ රංජන් ටියුෂන් ගුරුවරයෙකි. හතලිස් දෙහැවිරිදි ඔහු විවාහකයෙකි. එක් දරු පියෙකි. දැනට මාස කීපයක සිට රංජිත් ආවේගශීලි වී ඇත.
ඉක්මනින් කෝපයට පත් වෙයි. මනස අවුල් වී ඇත. හිටි හැටියේ බිරියට පහර දෙන්නට එළවා ගෙන යයි. නිතර ශරීරය දනවා කියා කෑ ගසයි. වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර ගත්තත් සුවයක් නොවූයෙන් ඒ වෛද්‍යවරයාගෙන් වැඩිදුර උපදෙස් අනුව මනෝ වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර ගත්තත් ඊටද සුවයක් නොවීය.
රාත්‍රියට නින්ද යන්නට නම් නිදිපෙති තුනක් ගත යුතුම විය.
වෛද්‍ය ප්‍රතිකාරවලින් සුවයක් නොලද තැන බිරිය පුණ්‍යා ගුප්ත ගවේෂණ මධ්‍යස්ථානය කරා රංජිත් කැඳවාගෙන ආවාය.
එහිදී ද ඉවසා සිටිය නොහැකිවූ ඔහු දෙනෝදාහක් ඉදිරියේ බිරිය සමඟ රණ්ඩු කරන්නට පටන් ගත්තේය. ඉන් අනතුරුව එතැනට පැමිණි ආධ්‍යාත්මික උපදේශකවරයා හමු වූ පුණ්‍යා සිය සැමියා එලෙස කෑකෝ ගසන්නට හේතුව ගවේෂකවරයාට පැහැදිලි කර දුන්නාය.
රෝග පරීක්ෂාවේදී ඔහු තුළින් අමනුෂ්‍ය දෝෂයක ලක්ෂණ මතු වී ගැහෙන්නටත් දඟලන්නටත් විය.
දින විසි එකක් ගමේ පන්සලේ බෝධි පූජා පවත්වා නැවත එන්නැයි ගවේෂකවරයා පුණ්‍යාට කීවේය.
බෝධි පූජා දින තුන හතරක් පවත්වන විට රංජිත්ගේ ආවේගශීලි ගතිය අඩු වී ගියේය.
දෙන නිදිපෙති ප්‍රමාණය ද අඩු කෙරිණ. ඉන් පසු හොඳින් නින්ද ගියේය. මින් සතුටට පත් ඔවූහු බෝධි පූජා අවසන් කොට නැවත ගවේෂණ මධ්‍යස්ථානය වෙත පැමිණියහ. එදින ප්‍රතිකාර කිරීම ඇරඹීමත් සමඟ රංජිත්ගේ ශරීරයට භූතාත්මයක් ආවිශ්ට වී අඬන්නට විය. ගවේෂකවරයා භූතාත්මයෙන් ප්‍රශ්න කළේය.
“කවුද මේ අඬන්නේ?”
“මම ඉමාලි“ භූතාත්මය උත්තර දුන්නාය.
“කවුද ඉමාලියි කියන්නේ?”
“මම රංජිත් සර්ගෙන් ඉගෙන ගත්ත කෙනෙක්.”
“ඇයි මේ අඬන්නේ?”
“මහත්මයා මාව සර් ළඟින් පන්නන්න නේද හදන්නේ? මට රංජිත් සර් නැතුව ඉන්න බැහැ. අනේ මට යන්න බැහැ මහත්මයා. මාව එළවන්න එපා.”
“ඇයි ඔබ සර්ගෙ ඇඟට රිංගුවේ?”
“සර් ලස්සනයි. මම සර්ට ආදරෙයි. මට සර් නොලැබුණ හින්දා තමයි මට මැරෙන්න සිද්ධ වුණෙත්.”
“ඇයි ඔබ දන්නේ නැද්ද මෙයා විවාහකයෙක් බව?”
“දන්නවා. දන්නවා. දරුවෙක් ඉන්න බවත් දන්නවා.”
“ඉතින් ඇයි ඒ වගේ කෙනෙකුට ආදරය කළේ?”
“මම අවුරුදු දහයක් පහළොවක්ම සර්ගෙන් තමයි ගණන් ඉගෙන ගත්තේ. සර් ලස්සනයි. අපේ ගෙදර ගෲප් ක්ලාස් එකේ තමයි සර් මට ඉගැන්නුවේ.
මම ආදරය කරන බව දැනගෙන සර් මගෙන් ඈත් වෙන්න හැදුවා. මම බලෙන්ම සර්ව පොළඹවාගෙන සතුටු වුණා. දිගටම සම්බන්ධකම් පැවැත්තුවා.”
එසේ කියමින් ප්‍රේතිය යළි අඬන්නට වූවාය.
රංජිත් ප්‍රකෘති සිහියට පත් කොට මේ ඉමාලි කවුදැයි ගවේෂකවරයා ඔහුගෙන් ඇසීය.
“මේ ඉමාලි මගෙන් ඉගෙන ගත්ත ළමයෙක්. හරි ලස්සනයි. ඉමාලි මට ආදරය කරන්න පටන් ගත්තා. මම එයාට අවවාද කළා. ඒත් ඇහුවේ නෑ. මා පොළඹවා ගත්තා.
මම මේ ගැන මගේ නෝනටත් කිව්වා. ඉමාලිගෙන් ගැලවෙන්න බැරිම තැන මම ඉමාලිගේ අම්මට මේ ගැන කිව්වා.
ඒ පාර ඒ අය ඉමාලි වෙන කෙනෙකුට විවාහ කර දුන්නා. ඊට පස්සෙ මම ඒ පැත්ත පළාතේ ගියේ නෑ.
ඉමාලි විවාහ කර දුන්නේ ඈත ප්‍රදේශයකට. මම මගේ ෆෝන් නම්බර් පවා වෙනස් කළා. ඊට පස්සෙ ඉමාලි ගැන ආරංචියක් ලැබුණේ නෑ. මම හෙව්වෙත් නෑ”
රංජිත් ගවේෂකවරයා හමුවේ පැවසීය.
තවත් සතියක් බෝධි පුජා පවත්වා ඉමාලි සිහි පත් කොට කරුණාවෙන් පින් අනුමෝදන් කොට නැවත එන්නැයි ගවේෂකවරයා ඔවුනට උපදෙස් දුන්නේය.
බෝධි පූජා අවසන් කොට ඔවූහු නැවත පැමිණියහ. එදින ද ඉමාලිගේ භූතාත්මය රංජිත්ට ආවිශ්ට වී කතා කරන්නට වූවාය. ගවේෂකවරයා ප්‍රේතියගෙන් ප්‍රශ්න කළේය.
“ඔබ බෝධි පූජාවලට ගියාද?”
“ඔව් ගියා. රංජිත් සර් මට පින් දුන්නා. මම පින් අනුමෝදන් වුණා. මගේ ඇඟ දැවි දැවී හිටියේ බෝධි පූජාවලට ගියාම ඒ දැවිල්ල අඩු වුණා.”
“ඔබට මොනවාද වුවමනා?”
“මට රංජිත් සර්ව ඕනෑ. රංජිත් සර් නැතුව මට ඉන්න බෑ. අම්මලා රංජිත් සර්ව අත හරින්න මට විවාහයක් කර දුන්නා. මට තරවටු කළා. අවවාද කළා. විවාහ වුණත් මගේ හිත තිබුණේ සර් ළඟ. ඒ නිසාම ඒ විවාහය අවුල් වුණා. අවුරුදු දෙකකට පස්සේ මම ගිනි තියාගෙන මැරුණා.”
ප්‍රේතියය අඬමින් කියන්නට වූවාය.
“කොයි කාලෙද මැරුණේ?’
“දැනට අවුරුදු අටකට කලින්”
“ඇයි මෙච්චර කල් රංජිත්ගේ ඇඟට ආවෙ නැත්තේ. මේ තරම් පරක්කු වුණේ?”
“ගිනි තියාගත්ත දැවිල්ලෙන් දැවි දැවී හිටියා. ඒ දරුණු දැවිල්ලෙන් හිත පිච්චි පිච්චී දුක් වින්දා. දැවිල්ලම මිසක් වෙන දෙයක් හිතට ආවෙම නෑ. දවසක් අපේ ගෙදර පින්කමකදී මාව සිහිපත් කරලා පින්දෙන කොට මගේ සිතට පොඩි සහනයක් දැනෙන කොටම ආයෙත් රංජිත් සර් මතක් වුණා. එදා මම සර් හොයාගෙන ඇවිත් සර්ගේ ඇඟට රිංගුවා. ආයෙත් දැවිල්ල හැදුණා.”
“ඔයා ගැන මටත් කණගාටුයි. ඔයා දැන් මැරිලා. ඔයා දැන් ඉමාලි නෙමෙයි. ඔයා දැන් ගඳ ගහන පේ‍්‍රතියක්. ඔය දුකෙන් මිදෙන්න හිතන්න. ඔයාට රංජිත් එක්ක එකතු වෙන්න බැහැ. ඔයා ප්‍රේතියක්. මෙයා මනුස්සයෙක්. විවාහක කෙනෙක්. තාත්තා කෙනෙක්. මෙයා මරුණොත් දිව්‍ය ලෝකයට යාවි. ඔයාට කොහොමත් දිව්‍ය ලෝකයට යන්න ලැබෙන්නේ නෑ. ඒ නිසා ඔයත් දිව්‍ය ලෝකයට යන්න අධිෂ්ඨාන කර ගන්න. සුරංගනාවියක් වෙන්න හිතන්න. දැන් රංජිත් අතහැර ඉවත්වෙලා යන්න.”
“අනේ. බැහැ. බැහැ… සර් නැතුව මට බැහැ. මට යන්න බැහැ.”
“එහෙම නම් මට ඔයා පුච්චන්න වෙනවා.”
“අනේ පුච්චන්න නම් එපා. පිච්චිලා දැන් විඳින දුක දරා ගන්න බැරි මාව තවත් පුච්චන්න නම් එපා. එහෙම නම් රංජිත් සර් ලවා මට පින් දෙන්න.”
ප්‍රේතිය ගවේෂකවරයාගෙන් ඉල්ලීමක් කළාය.
පන්සලට හීල් දානයක් දී ඉමාලිට පින් දී පින් කැප කර නැවත එන්නැයි ගවේෂකවරයා රංජිත්ට උපදෙස් දුන්නේය.
පින් අනුමෝදන් කොට යළිත් පැමිණි දින ප්‍රේතිය අනුරාධපුරයට යන්නට කැමති වූවාය. මල් වට්ටියකට පේ‍්‍රතිය සම්බන්ධ කළ ගවේෂකවරයා රංජිත් අතේම ප්‍රේතිය ඔවුන් සමඟම අනුරාධපුරයට යැවීය.
උපුටා ගැනීම – මාංචු පුවත්පත
