ජීවිතයක් සුන්දර කරන්න වගේම අසුන්දර කරන්නත් ආදරේට පුළුවන්.
ඒත් අද අවංක ආදරයක්, බැඳීමක් හොයාගන්න පුළුවන්ද කියන එකත් හරි ප්රශ්නයක්.
කොහොම වුණත් අපි මේ කියන්න යන්නේ ආදරය, බැදීම, විවාහය කියන කරුණු නිසා ජීවිතය අපායක් කරගත් තරුණියකගේ ජීවිත කතාවක් ගැනයි.
රාත්රී කැරෝකේ සේවා මුරය නිමාවන්නේ අලුයම් කාලයේදීය. එබැවින් ඇය හමුවන බලාපොරොත්තුවෙන් මම අලුයම පහ වෙද්දී කැරෝකේ සමාජ ශාලාවට පිය නැගුවෙමි.
ඒත් ඇය සේවා මුරය නිමවී පිටතට පැමිණියේ නැත.
“අද ඇවිත් නැතුව වගේ…..?” වෙනදාට දුටු පමණින් මා දෙසට එන ඇය අද නොපැමිණි බවකි.
මා මගේ කාමරයට ගියේ ඇය නාවේ ඇයිදැයි යන කුතුහලයද සමඟිනි.
“ගමේ ගියාද…. ඒත් ඒ වගක් කිව්වේ නැහැනේ…”
“අසනීපයක් වත්ද…. එහෙනම් මට කෝල් කරනවනේ…”
මම නොයෙකුත් සිතිවිලි අතර තනි වුයෙමි. මුළු රැය පුරාම නිදිවර්ජිතව ගත කළ මට “කුමුදු” ගේ මුහුණ මැවී මැවී පෙනිණි. අහිංසක සිනහව මෙන්ම ඇගේ ගතිගුණ මගේ ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් කරන්නට සමත් වී තිබිණි.
කොළඹ කෙල්ලන්ට වඩා බොහෝ වෙනසක් ඇය තුළින් මම දුටුවෙමි. ඇගේ අව්යාජ සිනහවට ගතිගුණවලට හිත ගිය මට ඇය නැතිකම මහා පාළුවක් සේ දැනුණි.
නිදිවර්ජිතව රැය පහන් කළ මා නිදි දෙව්දුව වැළඳගත්තේ නම් ඒ අලුයම් කාලයේදී පමණි.
පසුදා ද සේවය නිමව කුමුදු හමුවීමේ බලාපොරොත්තුවෙන් කැරෝකේ සමාජ ශාලාව අබියසට ගියද එදිනද ඇය මට මුණ නොගැසිණි. මගේ සිත තව තවත් ප්රශ්න රැසකට මැදි විණි.
“අදත් නැහැ…. ඒ මොකද? හොයාගෙන යන්න කියලා… ඉන්න තැනක්වත් දන්නේ නැහැනේ….”
මගේ ජංගම දුරකථනයට ලැබෙන සෑම ඇමතුමක්ම “කුමුදු” ගෙන් වෙන්න ඇති මම නිතරම සිතුවෙමි. ඒත් ඇගෙන් කිසිදු ඇමතීමක් නොලැබිණ.
කෙසේ හෝ දින සති ගණන් ගෙවී ගියද “කුමුදු” ගැන තොරතුරක් මට දැන ගැනීමට නොහැකි විය. ඇගේ මිතුරියක් හෝ සොයා ගන්නට වෙහෙසුණ ද ඒ කිසිදු උත්සාහයක් ද සාර්ථක නොවීය.
“කුමුදු” මා දැන හඳුනගත්තේ බස්රියක ගමන් කරමින් සිටියදීය. ටිකට්පත ගන්නට මාරු සල්ලි නැති මොහොතක මම ඇයට අවශ්ය මාරු සල්ලි දුන්නෙමි. අප අතර හැඳුනුම්කමක් ඇති වුණේ එදාය.
ෆෝන් අංකය ඇය අත තැබූ මම ඊට පසුදාම ඇය මුණ ගැසුණෙමි. දින කිහිපයක් යන්නට මත්තෙන්ම මම එක දෙයක් තේරුම් ගත්තෙමි. ඒ මා ඇසුරු කළ කිසිදු කෙල්ලකගෙන් නොලැබු සෙනෙහසක් ඇය ළඟ ඇති බවය. මම ඒ බව ඇයට ද කියා ඇත්තෙමි.
“මම බැඳපු කෙනෙක් අයියේ. මට පුංචි දුවෙකුත් ඉන්නවා.”
හමු වූ දෙවෙනි දිනයේම ඇය මට එලෙස කීවේ ඇය තුළ තිබූ අව්යාජකම නිසාය.
“එයාට ඕන නම් තිබුණා…. බැඳලා නැහැ කියලා කියන්න. ඒත් එයා ඇත්තම කිව්වා…”
මා ඇය ගැන සිතුවේ එලෙසිනි. ඇය ඇගේ ජීවිත කතාව පවා මට කියන්නට වූවාය.
“අපේ අප්පචිචි නැති වුණේ මට වයස අවුරුදු හතේදී… අම්මා තමයි මාවයි මල්ලිවයි ලොකු කරන්න අතේ කර ගැට හැදෙනකම් කුලී වැඩ කළේ. අම්මට දැන් වයසයි. බැරි බැරි ගානට ඉන්නේ. ඒ නිසාම තමයි අයියේ මම කොළඹට ආවේ…
කොළඹ කියන්නේ මොකක්ද කියලාවත් මම දැනගෙන හිටියේ නැහැ. අම්මලා කතා කරලා මාව බන්දලා දුන්නත්…
අපි අතර හුඟාක් ප්රශ්න ඇති වුණා. එයාට තව ගෑනියෙක් ඉන්න බව පසසේ තමයි දැන ගත්තේ..
අන්තිමට එයා මාව දාලා ගියා. මම දරුවත් එක්ක තනි වුණා. කවුරුත් මා දිහා බැලුවේ අමුතු විදියකට. මට ගම එපා වුණා අයියේ. රස්සාවක් නැතිකමට තමයි කැරෝකේ එකේ වැඩට ආවේ.”
“එතකොට ඔයාගේ දුව“
“දුව අම්ම ළඟ ඉන්නේ…”
“දැන් දුව ටිකක් ලොකුයි. ඒ නිසා අම්මට එයාව බලාගන්න පුළුවන්.”
“මට හරිම දුකක් ඇති වුණා ඔයා ගැන”
මම ඇයට කිවෙමි.
“හම්බ කරන හැම සතයක්ම මම වියදම් කරන්නේ ගෙදරට… අම්මගේ බෙහෙත්වලට මගේ කෙල්ලට… මගේ මල්ලියාට… එතැනින් එහාට මට වෙන ලෝකයක් නැහැ අයියේ…”
ජීවිතේ නොයෙකුත් හැලහැප්පීම් වලින් හෙම්බත්ව සිටි මා ද සිටියේ “ආදරයක්” සොයමිනි. කොළඹ කෙල්ලන්ගේ ආදරය හමුවේ හොඳ හැටි මට්ටු වී සිටි මට කුමුදුගෙන් ලැබූ සෙනෙහස දැඩි සතුටක් ගෙන දුනි.
“ඔයාට ආයෙත් කසාදයක්”
“එපා අයියේ… ඒ ගැන කතා කරන්න… මට ආයෙත් මිනිහෙක් ගන්න අදහසක් නැහැ.”
“ඒ වුණාට…”
“නැහැ අයියේ….. එක පාරක් වැටුණු වළේ ආයෙත් වැටෙන්න මම ආස නැහැ..”
මම ඇයගේ හිත වෙනස් කරන්නට මහත් සේ උත්සහ කළෙමි. ඒත් ඇය සිටියේ ඇගේම ස්ථාවරයේ වීම මට ගෙන දුන්නේ දුකකි.
වරෙක තරහකි. අපි දෙන්නා කාලයක් ඇසුරු කළද ඇය මා සමඟ කිසිම දිනෙක ආදරය ගැන කතා කළේ නැත. ඒත් මගේ සිත ඇය වෙත නතු වී තිබිණි. මට ඇය අමතක කරන්න නොහැකිවිණි.
අපේ දැන හැඳුනුම්කමට ගෙවී ගොස් තිබුණේ මාස දෙකකි.
ඇය සේවයට නාවේ ඉන් පසුවය. එහෙත් මට ඇය නොදැක සිටීම අපහසු විය.
එදා ද මම ඇය සොයා ගියෙමි. ඒත් ඇය එදින ද රැකියාව සඳහා පැමිණ සිටියේ නැත. දහසක් සිතිවලි මැද අතරමංව මම මගේ නිවෙසට යළි සේන්දු වූයෙමි.
“කොහොමද මෙයාව හොයා ගන්නේ….”
මම ඇය සොයා ගන්නා ආකාරය ගැන සිතුවෙමි. දස දහස් වාරයක් සිතුවෙමි.
“හරි හෙට උදේ කැරෝකේ එකට ගිහින් අහලා බලන්න ඕන”
පසුදා කාර්යාලයට නොගොස් කෙළින්ම ඇය සොයා ගැනීමේ අටියෙන් මම ඇය සේවය කළ කැරෝකේ සමාජ ශාලාවට ගියෙමි.
“මම එයාගේ පුංචි අම්මගේ පුතා…. මට කියලා තිබුණේ මෙහෙ වැඩ කරනවා කියලා.”
මා දෙස හොඳ හැටි බැලූ එතැන සිටි ආරක්ෂක නිලධාරියකු මා කියන්නේ බොරුවක් බව නොසිතා සේවා කාඩිපත රැගෙන ඇගේ විස්තර සොයන්නට වෙහෙසුණේය. ඇගේ මිතුරියන් කිහිප දෙනකුගෙන්ම ඔහු ඇය ගැන විමසන අයුරු ද මට පෙනිණි.
“ඔයා හොයන්නේ… හක්මන ඉඳන් ආව කුමුදු කියන කෙනා නේද?
“ඔව්. ඔව්. සුදු….”
“හරි හරි එයා ගිය සුමානෙම වැඩට ඇවිත් නැහැ. හැබැයි එයාගේ හොඳම යාළුවා ඉන්නවා. පොඩ්ඩක් එයත් එක්ක කතා කරලා බලන්න.”
ආරක්ෂක නිලධාරියා මට කියන්නට විය.
මොහොතකින් මා ඉදිරියට පැමිණියේ ඇගේ වයසේම කෙල්ලකි.
“අයියා කවුද?”
“නංගි මම එයාගේ පුංචිගේ පුතා. මම වැඩ කරන්නේ කොළඹ. මට දවසක් කිව්වා එයා මෙහෙ වැඩ කරන්නේ කියලා. ඒකයි මම…ආවේ.”
“නංගිට මුකුත් කියලා තිබුණේ නැද්ද එයා වැඩට එනවද නැද්ද කියලා…”
“එයා මට එස්.එම්.එස්. එකක් එවලා තිබුණා. ආයෙත් මෙහෙ වැඩට එන්නේ නැහැ. රට යනවා කියලා.”
“රට යනවා”
“ඔව් අයියේ. මෙතැන දිගටම රස්සාව කරන්න එයාට කැමැත්තක් තිබුණේ නැහැ. ඒ නිසා රට යනවා කියලා….”
“නංගිට පුළුවනිද මට එයාගේ ඇඩ්ඩ්රස් එක දෙන්න.”
“ඇයි අයියා ඒක දන්නේ නැද්ද. අයියා කිව්වේ පුංචි අම්මගේ පුතා කියලනේ”
“ආ… සොරි සොරි හරි හරි මම යන්නම්.” ඇගේ කතාවෙන් මම අපහසුතාවකට වැටුණෙමි. ඒ මා බොරු කී නිසාවෙනි.
එහෙත් ඇගේ මිතුරිය කී කතාව මම පිළි නොගත්තෙමි.
“රට යනව නම් මට කියන්න තිබුණනේ.”
මා සිතුවේ එවැන්නකි. එහි ඇත්ත නැත්ත දැනගැනීම සඳහා මට ඇය සොයා ගැනීමට අවශ්යම වී තිබිණි.
පසුදා යළි මම ඇය සේවය කළ ආයතනය ළඟට වී ඇගේ මිතුරිය මුණගැසී ඇත්තම කීවෙමි. අවසානයේ ඇය මට “කුමුදු” ගේ ලිපිනය ලබා දුන්නාය. ඒ ලිපිනයට අනුව මම හක්මන ඇගේ නිවෙස සොයා ගියෙමි.
මිදුල අතුගාමින් සිටි කුමුදු මා එකවර හඳුනා නොගත්තාය. ඇය මා මෙලෙස එනු ඇතැයි ජීවිතේට නොසිතන්නට ඇත. මම ඇය අසළට ගියෙමි.
“දෙවියනේ අයියා..”
ඇය මා දැක පුදුමයට පත් වූවාය.
“ඇයි ඔයා බොරු කිව්වේ.”
මම ඇගෙන් ඇසුවෙමි.
ඊට කිසිත් නොකී ඇය මා දෙස බලා සිටියාය. ඇගේ දෑස කඳුළෙන් තෙත් වන අයුරු මම දිටිමි.
“ඇයි ඔයා රට යනවා කියලා බොරු කිව්වේ.”
“වෙන කරන්න දෙයක් තිබුණේ නැහැ අයියේ.”
“ඇයි….. ඒ…”
ඇය ඊට ද කිසිත් නොකීවාය.
“මම හැම තැනම ඔයාව හෙව්වා. මට ඔයා ඕන. මම ඔයාට ආදරෙයි.”
මම ඇය ඉදිරියේ තවත් දේ කියාගෙන ගියෙමි. ඒ සියල්ල අසා සිටි ඇය ඉකිගසමින් හඬන්නට වුවාය.
“අම්මේ…”
චූට් දියණිය ඇය දෙසට දිව ආවේ ඔය අතරය.
“මේ ඉන්නේ මගේ ඇස් දෙක.”
ඇය දරුවා වඩා ගත්තේ කඳුළු අතරින් එසේ කියමිනි.
“කවුද අම්මේ…. මේ…”
ඊට පිළිතුරක් දෙන්නට නොහැකිව ඇය මා දෙස බලා සිටියදී දෑත් දිගු කොට මා චූටි දියණිය අතට ගත්තේ ඇයට හාදුවක් ද දෙමිනි.
“යමු… ගෙදරට”
ඇය මා දෙස බලමින් කීවේ දෑසින් වැටුණු කඳුළු පිස දමමිනි.