පෘථිවියේ ප්‍රභලව අකුණු ඇතිවන ස්ථාන නාසා සිතියම් ගතකරයි

නාසා ආයතනය  නව  සිතියමක් මඟින් පෘථිවියේ ජීවත් වන ඕනෑම ස්ථානයක සිට විදුලි කෙටීම් කොපමණ වාර ගණනක් දැකීමට අපේක්ෂා කළ හැකිද යන්න හෙළි කරයි. 

ජාත්‍යන්තර අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානය සෑම දිනකම 16 වතාවක් පෘථිවිය වටා භ්‍රමණය වන අතර එහි විශේෂිත විද්‍යා කැමරාවක් Lightning Imaging Sensor (LIS) අකුණු-රූප-සංවේදකය මගින් වායුගෝලයේ අකුණු පහරවල් ලැයිස්තුගත කර සිතියම් ගතකර තිබෙනවා.

මෙම නව අකුණු සිතියම මගින් පෘථිවියේ  අකුණු බහුලව පවතින ප්‍රදේශ තහවුරු කරගෙන තිබෙනවා.

මෙම සිතියම  1995 සිට 2020 දක්වා සියලුම අකුණු දත්ත ඒකාබද්ධ කර පෘථිවියේ අකුණු වල ප්‍රමාණය හා වසරකට වැඩිම අකුණු ලැබෙන ප්‍රදේශ හඳුනා ගෙන තිබෙනවා.

2018 ඔක්තෝම්බර් 31 වෙනිදා බ්‍රසීලයේ දකුණු කෙළවර හරහා කිලෝමීටර් 700කට වැඩි ප්‍රමාණයකට අකුණු සැර ‘මෙගාෆ්ලෑෂ්’ විහිදී ගොස් ඇත.

“අපගේ විශ්ලේෂණයට හේතු වන්නේ අකුණු සැර වලාකුළුවල සිට පොළව දක්වා සිරස් අතට පමණක් නොව තිරස් අතට පැතිර යා හැකි බවයි,” පීටර්සන් නාසා පෘථිවි නිරීක්ෂණාගාරයට පවසා තිබෙන්නේ.

එක් කාලයකදී, පෘථිවියේ වැඩිම අකුණු පහරවල් ඇති ස්ථානය වූයේ රුවන්ඩාවේ සහ කොංගෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජයේ මායිමේ පිහිටි කිවු විල අසල ය. අප්‍රිකාවේ තවමත් වැඩිම අකුණු උණුසුම් ස්ථාන සංඛ්‍යාවක් ඇති අතර, 2016 දී, නව පර්යේෂණ මගින් අකුණු පවතින ප්‍රදේශ කිලෝමීටර් 11,000කට වඩා බටහිර දෙසට විහිදී ගොස් ඇත. එය දැන් වයඹදිග වෙනිසියුලාවේ විශාල උදම් බොක්කක් වන Maracaibo විලෙහි පිහිටා ඇත.

“වයඹ දිග වෙනිසියුලාවේ ඇන්ඩීස් කඳුකරයේ කොටසක් දිගේ පිහිටා ඇති එය දකුණු ඇමරිකාවේ විශාලතම විල වේ. 

නාසා පෘථිවි නිරීක්ෂණාගාරයට අනුව: “දිනකට සාමාන්‍ය අකුණු  අනුපාතය 389 ක් සමඟ, උතුරු වෙනිසියුලාවේ මරකයිබෝ විල ලෝකයේ ඉහළම අකුණු  ප්‍රමාණයේ ඝනත්වය ඇතිවී තිබෙන ස්ථානයයි.